هراس غیر منطقی

فوبیا یا هراس بیش از حد و غیر منطقی از یک شیء یا موقعیت خاص است که باعث ایجاد اضطراب و حمله پنیک می شود. افراد مبتلا به فوبیا معمولاً سعی می کنند از منبع ترس خود دوری کنند و اگر مجبور به مواجهه با آن شوند، احساس ترس شدید، وحشت، تنگی نفس، تپش قلب، تعریق، سرگیجه و غیره می کنند. فوبیا می تواند در زندگی روزمره، کار، مدرسه و روابط اجتماعی افراد تداخل ایجاد کند و کیفیت زندگی آنها را کاهش دهد.

فوبیاها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند:

• فوبیای خاص:

ترس از اشیا یا موقعیت های خاص مانند ترس از حیوانات، ترس از خون، ترس از مکان های بسته، ترس از ارتفاع و غیره. برای مثال، عنکبوت هراسی یک نوع فوبیای خاص است که در آن فرد از عنکبوت ها ترس شدید دارد و اگر با آنها روبرو شود، احساس وحشت و ناامنی می کند

فوبیای خاص یک نوع از اختلالات اضطرابی است که در آن فرد از یک شیء یا موقعیت خاص ترس شدید و غیر منطقی دارد. این ترس باعث می شود فرد از قرار گرفتن در این موقعیت ها پرهیز کند و اگر مجبور به مواجهه با آنها شود، احساس اضطراب، وحشت، تنگی نفس، تپش قلب، تعریق و غیره داشته باشد. فوبیای خاص می تواند در زندگی روزمره، کار، مدرسه و روابط اجتماعی فرد تداخل ایجاد کند و کیفیت زندگی او را کاهش دهد¹

فوبیای خاص به چندین دسته تقسیم می شود بر اساس نوع شیء یا موقعیتی که ترس را ایجاد می کند. برخی از دسته های رایج فوبیای خاص عبارتند از:

• فوبیای حیوانی: ترس از حیوانات خاص مانند سگ، گربه، مار، عنکبوت و غیره. برای مثال، سگ هراسی یک نوع فوبیای حیوانی است که در آن فرد از سگ ها ترس شدید دارد و اگر با آنها روبرو شود، احساس وحشت و ناامنی می کند²
• فوبیای طبیعی: ترس از عوامل طبیعی مانند ارتفاع، طوفان، تاریکی، آب و غیره. برای مثال، ارتفاع هراسی یک نوع فوبیای طبیعی است که در آن فرد از قرار گرفتن در مکان های بلند ترس دارد و اگر با آنها مواجه شود، احساس سرگیجه، تهوع، ترس از افتادن و غیره دارد³
• فوبیای خون و آسیب: ترس از خون، زخم، آسیب، تزریق، جراحی و غیره. برای مثال، خون هراسی یک نوع فوبیای خون و آسیب است که در آن فرد از دیدن خون ترس دارد و اگر با آن روبرو شود، احساس بیماری، بیهوشی، ضعف و غیره دارد⁴
• فوبیای موقعیتی: ترس از موقعیت های خاص مانند پرواز، سوار شدن به آسانسور، رانندگی، رفتن به دندانپزشک و غیره. برای مثال، پرواز هراسی یک نوع فوبیای موقعیتی است که در آن فرد از سوار شدن به هواپیما ترس دارد و اگر با آن روبرو شود، احساس ترس از سقوط، تروریسم، تصادف و غیره دارد.

علت دقیق فوبیای خاص مشخص نیست اما عوامل ژنتیکی، محیطی، شخصیتی و تجربی می توانند در ایجاد و تشدید آن نقش داشته باشند. برخی از فوبیاها ممکن است ناشی از یک تجربه ترسناک یا تروماتیک در گذشته باشند. برخی از فوبیاها ممکن است ناشی از یادگیری اجتماعی باشند. برخی از فوبیاها ممکن است ناشی از عوامل شخصیتی باشند.

درمان فوبیای خاص معمولا شامل روان درمانی و دارو درمانی است. روان درمانی شایع ترین روش درمان فوبیای خاص است که در آن فرد با کمک یک روان شناس یا روان پزشک به شناخت و کنترل ترس خود کمک می شود. روش رایج روان درمانی درمان از طریق مواجهه است که در آن فرد به تدریج و با رعایت اصول ایمنی با منبع ترس خود مواجه می شود تا احساس ترس کمتری داشته باشد. دارو درمانی شامل مصرف داروهایی است که می توانند اضطراب و علائم جسمی ترس را کاهش دهند. این داروها معمولا شامل داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب، بتا بلاکرها و غیره هستند. این داروها باید تحت نظر پزشک مصرف شوند و ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.

• فوبیای اجتماعی:

ترس از موقعیت های اجتماعی که در آن فرد احساس می کند مورد ارزیابی، انتقاد یا رد شدن قرار می گیرد. برای مثال، فرد ممکن است از صحبت کردن در جمع، خوردن در رستوران، شرکت در مهمانی و غیره ترس داشته باشد

فوبیای اجتماعی یا اختلال اضطراب اجتماعی یک نوع از اختلالات اضطرابی است که در آن فرد از موقعیت های اجتماعی که ممکن است مورد ارزیابی یا انتقاد دیگران قرار بگیرد ترس شدید و غیر منطقی دارد. این ترس باعث می شود فرد از قرار گرفتن در این موقعیت ها پرهیز کند یا اگر مجبور به مواجهه با آنها شود، احساس اضطراب، وحشت، تنگی نفس، تپش قلب، تعریق و غیره داشته باشد. فوبیای اجتماعی می تواند در زندگی روزمره، کار، مدرسه و روابط اجتماعی فرد تداخل ایجاد کند و کیفیت زندگی او را کاهش دهد¹

فوبیای اجتماعی به دو نوع خاص و منتشر (فراگیر) تقسیم می شود. فوبیای اجتماعی خاص ترس از موقعیت های اجتماعی خاصی مانند صحبت کردن در جمع، خوردن در رستوران، شرکت در مهمانی و غیره است. فوبیای اجتماعی منتشر ترس از بسیاری از موقعیت های اجتماعی است که فرد احساس می کند نمی تواند از آنها فرار کند یا کمک بگیرد. اکثر افراد مبتلا به فوبیای اجتماعی دارای نوع منتشر این اختلال هستند²

علت دقیق فوبیای اجتماعی مشخص نیست اما عوامل ژنتیکی، محیطی، شخصیتی و تجربی می توانند در ایجاد و تشدید آن نقش داشته باشند. برخی از فوبیاها ممکن است ناشی از یک تجربه ترسناک یا تروماتیک در گذشته باشند. برخی از فوبیاها ممکن است ناشی از یادگیری اجتماعی باشند. برخی از فوبیاها ممکن است ناشی از عوامل شخصیتی باشند³

درمان فوبیای اجتماعی معمولا شامل روان درمانی و دارو درمانی است. روان درمانی شایع ترین روش درمان فوبیای اجتماعی است که در آن فرد با کمک یک روان شناس یا روان پزشک به شناخت و کنترل ترس خود کمک می شود. روش رایج روان درمانی درمان از طریق مواجهه است که در آن فرد به تدریج و با رعایت اصول ایمنی با منبع ترس خود مواجه می شود تا احساس ترس کمتری داشته باشد. دارو درمانی شامل مصرف داروهایی است که می توانند اضطراب و علائم جسمی ترس را کاهش دهند. این داروها معمولا شامل داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب، بتا بلاکرها و غیره هستند. این داروها باید تحت نظر پزشک مصرف شوند و ممکن است عوارض جانبی داشته باشند⁴

پاسخ به سوال شما این است که فوبیای اجتماعی می تواند در هر بخشی از جامعه و در هر سن و جنسیتی بروز کند. اما برخی از عوامل می توانند خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهند. برای مثال، برخی از مطالعات نشان داده اند که فوبیای اجتماعی در زنان بیشتر از مردان است. همچنین فوبیای اجتماعی معمولا در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود و ممکن است با عوامل ژنتیکی، خانوادگی، فرهنگی، تربیتی و غیره ارتباط داشته باشد⁵

 

• برزن هراسی:

ترس از ترک خانه یا محل امن خود و قرار گرفتن در موقعیت هایی که فرد احساس می کند نمی تواند از آنها فرار کند یا کمک بگیرد. برای مثال، فرد ممکن است از رفتن به جای شلوغ، ترافیک، مترو، پل و غیره ترس داشته باشد³

علت دقیق فوبیا مشخص نیست اما عوامل ژنتیکی، محیطی، شخصیتی و تجربی می توانند در ایجاد و تشدید آن نقش داشته باشند. برخی از فوبیاها ممکن است ناشی از یک تجربه ترسناک یا تروماتیک در گذشته باشند. برای مثال، فردی که در کودکی توسط سگ گاز گرفته شده است، ممکن است در بزرگسالی از سگ ها ترس داشته باشد. برخی از فوبیاها ممکن است ناشی از یادگیری اجتماعی باشند. برای مثال، فردی که مادر یا پدرش از مارها ترس داشته باشد، ممکن است این ترس را از آنها بیاموزد. برخی از فوبیاها ممکن است ناشی از عوامل شخصیتی باشند. برای مثال، فردی که خجالتی و کمرو است، ممکن است از موقعیت های اجتماعی ترس داشته باشد.

درمان فوبیا معمولاً شامل روان درمانی و دارو درمانی است. روان درمانی شایع ترین روش درمان فوبیا است که در آن فرد با کمک یک روان شناس یا روان پزشک به شناخت و کنترل ترس خود کمک می شود. روش رایج روان درمانی درمان از طریق مواجهه است که در آن فرد به تدریج و با رعایت اصول ایمنی با منبع ترس خود مواجه می شود تا احساس ترس کمتری داشته باشد. برای مثال، فردی که از ارتفاع ترس دارد، ممکن است ابتدا از نگاه کردن به عکس های ارتفاع شروع کند و سپس به مکان هایی با ارتفاع کمتر و بالاتر برود تا ترس خود را کاهش دهد. دارو درمانی شامل مصرف داروهایی است که می توانند اضطراب و علائم جسمی ترس را کاهش دهند. این داروها معمولاً شامل داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب، بتا بلاکرها و غیره هستند. این داروها باید تحت نظر پزشک مصرف شوند و ممکن است عوارض جانبی داشته باشند⁴