در این پست قصد دارم درباره سه نوع از اختلالات شخصیت که به گروه A معروف هستند صحبت کنم. این گروه شامل **اختلال شخصیت پارانوئید**، **اختلال شخصیت اسکیزوئید** و **اختلال شخصیت اسکیزوتایپال** است. این اختلالات با مشکلات در برقراری روابط اجتماعی، تفکر و تجارت غیرمعمول و بدگمانی نسبت به دیگران مشخص می شوند. برای هر یک از این اختلالات، علائم، عوامل خطر، تشخیص و درمان را مورد بررسی قرار می دهم.
**اختلال شخصیت پارانوئید**:
این اختلال با بدگمانی مفرط و پایدار نسبت به دیگران همراه است. افراد مبتلا به این اختلال فکر می کنند که دیگران قصد تقلب، آسیب رساندن یا توطئه علیه آنها را دارند و به هیچ کس اعتماد نمی کنند. آنها حساس به نقد، خشمگین و سرد در روابط عاطفی هستند. آنها ممکن است حق به جانب باشند، حسادت بورزند و دچار تعارضات فراوان با دیگران شوند.
عوامل خطر:
– سابقه خانوادگی از اختلالات روان پریشانه
– تجارب زندگی نامساعد چون سوء استفاده، آزار یا طلاق
– شخصیت سخت گیر و بیرحم
تشخیص:
– بروز الگوی بدگمانی و شکاکیت فراگیر نسبت به دیگران که باعث مشکلات در روابط صمیمانه، کاری یا اجتماعی می شود.
– وجود حداقل چهار علامت زیر:
– تفسیر منفور چشم داشت های بدون دلایل منطقی
– شک به وفاداری یا صداقت دوستان یا همکاران
– عدم تمایل به افشای اطلاعات شخصی به خاطر ترس از سوء استفاده
– تفسیر حملات به شخص خود چه در جهات مهم و چه جزئی
– حفظ کینه و عدم تسامح نسبت به توهین ها یا خیانت ها
– مشاهده توطئه های مخفی در رفتارهای معمول دیگران
– شک به وفای همسر یا شریک زندگی
درمان:
– روان درمانی شناختی رفتاری برای کمک به بیمار در شناسایی و تغییر الگوهای تفکر منفی و بدگمانانه
– داروهای ضد اضطراب یا ضدافسردگی برای کاهش استرس و اضطراب ناشی از بدگمانی
– داروهای آنتی سایکوتیک در موارد شدید برای کنترل هذیان ها یا خطاهای ادراکی
**اختلال شخصیت اسکیزوئید**:
این اختلال با عدم علاقه به برقراری روابط اجتماعی، گرایش به زندگی انفرادی، سردی عاطفی، جداشدگی و بی تفاوتی مشخص می شود. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است نتوانند دلبستگی های صمیمانه ای با دیگران برقرار کنند و در عین حال دارای یک دنیای فانتزی با محتوا و جزئیات کامل اما منحصر به فرد هستند.
عوامل خطر:
– سابقه خانوادگی از اسکیزوفرنی یا سایر اختلالات روان پریشانه
– محیط نامناسب، سرد یا بی توجه در دوران کودکی
– آسیب های روحی در دوران کودکی یا نوجوانی
تشخیص اختلال شخصیت اسکیزوئید و روش درمان
اختلال شخصیت اسکیزوئید یکی از انواع اختلالات شخصیت است که در آن فرد دارای الگوهای ماندگار و غیرعادی از تفکر، حس و رفتار است. این افراد معمولاً دوری از روابط اجتماعی و عاطفی را ترجیح میدهند و به خودکفایی علاقهمند هستند. آنها همچنین ممکن است نسبت به دیگران بیتفاوت، سرد و بیعلاقه باشند و تجربههای عجیب و غریب یا پرخاشگرانه داشته باشند.
تشخیص اختلال شخصیت اسکیزوئید بر اساس معاینه روانپزشکی و مصاحبه با فرد و نزدیکانش صورت میگیرد. برای تشخیص این اختلال، باید حداقل چهار علامت زیر را داشته باشید:
– تمایل به تنهایی و عدم تمایل به داشتن روابط نزدیک با دیگران
– کمتحرکی عاطفی و عدم پاسخگویی به محرکهای خارجی
– عدم تمایل به لذت بردن از فعالیتهای مشترک با دیگران
– بیتوجهی به نظرات یا تأیید دیگران
– تمایل به فانتزیها یا تفکرات خودساخته
– عدم تأثیرپذیری از وضعیتهای اجتماعی یا شخصی
– بروز رفتارهای عجیب، غیرمنطقی یا پرخاشگرانه
روش درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید شامل درمان دارویی و رواندرمانی است. درمان دارویی معمولاً شامل مصرف آنتیپسایکوتیکها، آنتیدپرسانها یا آنکسولوژنها است که میتوانند علائم روانپزشکی مانند توهم، روانافسردگی یا اضطراب را کاهش دهند. رواندرمانی نیز معمولاً شامل درمان فردی، گروه درمان، درمان خانوادگي يا درمان شناختي- رفتاري است که ميتوانند به فرد کمک کنند تا:
– با خود، ديگران و محيط خود آشناتر شود
– مهارتهای اجتماعي و بین فردي خود را بهبود ببخشد
– با عواطف، نيازها و خواسته های خود بيشتر آگاه شود و بتواند آنها را بيان کند
– با استرس، تنش و مشکلات زندگی بهتر کنار بيايد
– اعتماد به نفس و خودکارآمدي خود را افزايش دهد
– اهداف و ارزشهای شخصی خود را شناسایی و دنبال کند
اختلال شخصیت اسکیزوئید یک اختلال مزمن و پیچیده است که ممکن است تأثیر منفی بر روی کیفیت زندگی فرد داشته باشد. با این حال، با درمان مناسب و پشتیبانی اجتماعی، میتوان به بهبود علائم و افزایش تواناییهای فرد کمک کرد. اگر شما یا کسی که میشناسید علائم اختلال شخصیت اسکیزوئید را دارید، میتوانید با یک روانپزشک یا روانشناس مشورت کنید و درخواست درمان نمایید.
تشخیص اختلال شخصیت اسکیزوتایپال و روش درمان
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال یکی از انواع اختلالات شخصیت است که با نشانههایی مانند تفکر عجیب و غریب، تحریف واقعیت، بیتوجهی به نظم و قواعد اجتماعی، کمبود همدلی و هماندیشی با دیگران، عدم توانایی برقراری روابط صمیمانه و معنادار، ترس و مشکوک بودن به دیگران و گاهاً تجربههای روانگونه مثل شنیدن صداهای موهوم یا تصور خود را دارد. این اختلال معمولاً در دوران نوجوانی یا جوانی شروع میشود و در طول زندگی باقی میماند.
تشخیص اختلال شخصیت اسکیزوتایپال بر اساس معاینه روانپزشکی، مصاحبه با فرد مبتلا و خانواده یا افراد نزدیک به او، و استفاده از فهرستها و پرسشنامههای روانسنجی صورت میگیرد. برای تشخیص این اختلال باید حداقل چهار نشانه از نشانههای زیر در فرد وجود داشته باشد:
– تفکر عجیب و غریب که با فرهنگ، سن یا جنس فرد سازگار نباشد
– تحریف واقعیت یا تصورات پارانوئید
– بروز رفتار عجیب، غیرمنطقی یا غیرمعمول
– کمبود هماندیشی با دیگران یا علاقه به خلوت
– عدم توانایی برقرار کردن رابطه صميمانه با ديگران
– بروز حالات عاطفي مناسب نبودن
– تجربههای روانگونه مثل شنیدن صداهای موهوم یا تصور خود
روش درمان اختلال شخصيت اسکيزوتيپال شامل درمان دارويي و درمان روانشناسي است. درمان دارويي با استفاده از داروهای ضد روانپریش (آنتيپسيکوتيک) صورت ميگيرد که به کاهش نشانههای روانگونه، تحريف واقعيت و تفكر عجيب كمك ميكنند. درمان روانشناسي با استفاده از روشهای مختلف مثل درمان شناختي- رفتاري، درمان گروهي، درمان خانوادگي، درمان فعال سازي جامع (CAT)، درمان پذيرش و تعهد (ACT) و درمان مبتني بر ذهن آگاهي (MBT) صورت ميگيرد که به بهبود مهارتهای اجتماعی، کاهش ترس و مشکوک بودن، افزایش خودپذیری و خودکارآمدی، تقویت رابطه با خانواده و دیگران، و کاهش تفکر عجیب و غریب کمک میکنند.
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال یک اختلال مزمن و جدی است که بدون درمان مناسب میتواند باعث اختلال در کار، تحصیل، روابط اجتماعی و خانوادگی فرد شود. با پیگیری درمان و رعایت نکات بهداشت روانی مثل حفظ سلامت جسمانی، رعایت ساعات خواب و استراحت، انجام فعالیتهای مورد علاقه و مفید، تقویت ارتباط با دیگران و استفاده از حمایتهای اجتماعی میتوان به بهبود شرایط فرد کمک کرد.